Karaciğer Kanseri Nedir?
Karaciğer kanseri, karaciğer dokusunda bulunan bazı hücrelerin kontrolsüz ve anormal çoğalmaları sonucu meydana gelen kanser türüdür. Kronik karaciğer hastaları, karaciğer kanserinin risk grubunu oluştururlar. Hepatit B, Hepatit C veya sirozlu hastalarda gelişen karaciğer tümörleri, genellikle erken dönemde belirti vermeyebilirler. Bu nedenle kanında Hepatit virüsleri bulunan kişilerin ya da kronik bir karaciğer hastalığı bulunanların düzenli sağlık kontrolü yaptırması önerilmektedir.Ülkemizde Hepatit B ve Hepatit C sık görülen bir sağlık sorunudur. Hepatit virüsünün varlığı, karaciğer kanseri gelişimi için de çok önemli bir risk faktörü olarak değerlendirilir. Bu nedenle bu hastalıklardan muzdarip veya kronik karaciğer hastalığı olan herkesin, karaciğer kanseri açısından risk altında olduğu için düzenli aralarla takip edilmeleri gerekmektedir.
Karaciğer Kanserinden Korunma Yolları Nelerdir?
- Sigara ve alkol gibi kanser yapıcı maddelerden uzak durmak
- İdeal kilonun üzerine çıkmamak
- Hepatit virüslerine karşı aşılama gibi yöntemlerle önlem almak
- Sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinmek; mümkünse geceleri 7-9 saat düzenli uyumak, dengeli beslenmek, düzenli egzersiz yapmak
- Özellikle risk grubunda bulunanlar için düzenli olarak hekim kontrolüne gitmek
Karaciğer Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Karaciğer kanseri erken evrelerinde tipik belirtiler vermeyebilir. Karaciğer kanserinin belirtilerinin görülmeye başlamasıyla hastalık ilerlemiş, karaciğer kanseri ileri evrelerine geçmiş olabilir. Bu nedenle risk grubunda bulunan kronik karaciğer hastalarının düzenli olarak kontrolden geçmeleri önemlidir. Karaciğer kanserinin görülebilen tipik özellikleri şunlardır;- Planlanmayan kilo kaybı,
- İştahsızlık ve hızlı doyma, karında tokluk ve şişlik hissi,
- Mide bulantısı ve kusma,
- Çabuk yorulma ve halsizlik,
- Ten renginde ve gözlerin beyaz bölgesinde sararma,
- Dışkının beyaz ya da gri renkte değişimi,
- İdrar renginde koyulaşma,
- Karın bölgesinde sıvı birikmesi ve eşlik eden şiddetli karın ağrısı,
- Vücutta kaşıntı,
- Özellikle karnın ve gövdenin sağ tarafta hissedilen yumru ve ağrı,
- Bacaklarda şişlik.
Karaciğer Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Karaciğer kanserinin tanısı, hastanın sağlık geçmişi, muayene bulguları, ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans (MR) gibi görüntüleme çalışmaları, alfafetoprotein (AFP), karaciğer fonksiyon testleri, karaciğer enzim testleri, hepatit B ve C’ye özgü tetkikler, kan sayımı gibi pek çok parametre değerlendirilerek ve bu parametrelerin uygun olduğu hallerde biyopsi yapılarak konur.Karaciğer Kanseri Evreleri Nelerdir?
Karaciğer kanserinin tedavi planlaması için, diğer kanser türlerinde olduğu gibi öncelikle evrelendirme yapılması gerekir. Kanserin hangi aşamada olduğuna bağlı olarak tedavi yöntemi belirlenebilmektedir. Birkaç farklı evrelendirme kılavuzu bulunmakla birlikte Amerikan Birleşik Kanser Komitesi’nin yöntemi sık kullanılanlardan biridir:
Evre IA: Boyutları 2 cm’den küçük tek bir tümör vardır ve kan damarı tutulumu yoktur. Çevre lenf nodlarının tutulumu ya da metastaz bulunmaz.Evre IB: Boyutları 2 cm’den büyük tek bir tümör vardır ve kan damarı tutulumu yoktur. Çevre lenf nodlarının tutulumu ya da metastaz bulunmaz.Evre II: Boyutları 2 cm’den büyük tek bir tümör vardır ve kan damarı tutulumu mevcuttur ya da boyutları 5 cm’den büyük olmayan birden çok tümör vardır. Çevre lenf nodlarının tutulumu ya da metastaz bulunmaz.Evre IIIA: En az birinin boyutu 5 cm’nin üzerinde olan birden çok tümör vardır. Çevre lenf nodlarının tutulumu ya da metastaz bulunmaz.Evre IIIB: Boyutundan bağımsız olarak en az bir tümör portal veya karaciğer toplardamarlarının bir ana dalını tutmaktadır. Çevre lenf nodlarının tutulumu ya da metastaz bulunmaz.Evre IVA: Boyutundan bağımsız olarak bir veya birden çok tümöre eşlik eden çevre lenf dokularının tutulumu mevcuttur. Metastaz bulunmaz.Evre IVB: Tümörün boyutu ve sayısı ile lenf nodu tutulumundan bağımsız olarak metastaz mevcuttur.Karaciğer Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Karaciğer tümörlerinin tedavisi, ameliyat ile tümör kitlesinin çıkarılmasıdır. Karaciğer fonksiyonlarının yeterli olduğu ve kitlenin çıkarılabileceği hastalarda ameliyat tercih edilmektedir. Ancak karaciğer naklinin gerektiği durumlar da mevcuttur.Bu tedavi yöntemi, tümörün karaciğer içinde sınırlı olduğu siroz hastalarında uygulanır. Ameliyat edilmeye uygun olmayan hastalarda ise diğer bazı girişimsel yöntemler uygulanabilir. Bu yöntemlerden biri kemoembolizasyon yöntemidir.
Kemoembolizasyonda, karaciğer atardamarının içine ilaç verilerek kitlenin büyümesi sınırlandırılır. Hasta açısından toleransın yüksek olduğu bilinmektedir. Buna alternatif diğer yöntemler ise radyofrekans ablasyonu ve kriyoterapidir.
Bunların tümünde kitleye lokal olarak ısı, soğutma veya kimyasal etki uygulanarak tümör dokusunun ölmesi sağlanır. Diğer kanserlerde sıklıkla kullanılan kemoterapi, karaciğer kanserlerinde diğer yöntemlerle beraber kullanılabilir.
Karaciğer Kanserinin Sistemik Tedavisi
Kanserin karaciğer dışındaki lenf bezlerine veya diğer organlara yayılması halinde veya mevcut diğer tedavi yöntemleri kullanılmasına rağmen kanserin ilerlemesi ya da yayılması durumunda “ilerlemiş” ya da “metastatik” karaciğer kanserinden söz edilir.
Bu durumdaki karaciğer kanserinde tedavilerin amacı hastanın kansere bağlı şikâyetlerini azaltmak, mümkünse hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaktır.
İlerlemiş/metastatik karaciğer kanserinde sadece karaciğer üzerinde değil vücuttaki tüm doku ve organlarda etkili olan “sistemik tedavi” tercih edilir. Sistemik tedavi, kemoterapi ilaçlarını ve hedefe yönelik tedaviyi içermektedir.
Sistemik tedavideki ilaçların başlıca yan etkileri iştahsızlık, halsizlik, ishal, kilo kaybı, ciltte kızarıklık ve/veya döküntü, el ayaları ve ayak tabanlarında soyulmadır.
Bu ilaçlar kullanılırken belirli aralıklarla kan tahlilleri yapılarak karaciğer testleri ve kan sayımı değerleri kontrol edilmelidir. Yan etkiler fazla ise, karaciğer fonksiyonlarında giderek kötüleşme görülüyorsa ya da kan tahlillerinde anormallikler mevcutsa hekim kararı ile ilaca ara verilebilir ya da dozu ayarlaması yapılabilir.
Benzer İlgi Alanları
-
Hasta Yakınlarına Öneriler
Yakınlarınıza kanser teşhisi konulduysa, kendi duygularınızın farkında olmanız, tükenmişliğinizle başa çıkabilmek için faydalıdır.
Detaylı Bilgi -
İmmünoterapi
İmmünoterapi hastalıkların vücudun bağışıklık sistemini harekete geçirerek veya baskılayarak tedavi edilmesi yöntemidir.
Detaylı Bilgi -
Kanser Evreleri
Kanserler erken tanı alıp, tedavi edilmeye başlandığında hastanın iyileşme başarısı yükselir. Kanserlerin teşhisi ve tedavisi için evreleme yapılır.
Detaylı Bilgi -
Kanser Tedavisinde Beslenme
Kanser tedavisi sırası ve sonrasında hastaların kaliteli beslenmesi ve bol su tüketmesi öneriliyor. İlaçların bir an önce vücuttan uzaklaştırılması önemlidir.
Detaylı Bilgi -
Onkolojik Cerrahi
Onkolojik cerrahi, tanı ve tedavinin diğer alanlarında da önemli paya sahip. Onkolojik cerrahi kapsamında tedavi edici (küratif) cerrahi de uygulanıyor.
Detaylı Bilgi