Sedasyon Ne Demektir, Seviyeleri Nelerdir?
Sedasyon; anestezi uzmanı tarafından uygulanan sedatif ilaçlarla tüm reflekslerinin korunarak, derinliği kontrollü olarak ayarlanabilen uyku halidir. Sakinleştirmek anlamına gelen sedasyon, tıpta sıklıkla kullanılıyor. Diş tedavilerinde de kullanılan sedasyon, özellikle diş hekimi fobisi olanlar tarafından tercih ediliyor. Sedasyon yöntemi, diş doktoru fobisini yenmede bir alternatif olarak sunuluyor. Sedasyon diş çekimi öncesi uygulanıyor. Verilecek sedatif ilaç miktarı; yapılacak işleme, vücudunuzun anesteziye verdiği tepkiye, yaşınıza, medikal alışkanlıklarınıza ve sağlık durumunuza göre değişebiliyor. 3 temel sedasyon seviyesi bulunmaktadır.
Minimal: Bu sedasyon seviyesi kişiyi rahatlatır ama kişi uyanık kalır. Bu şekilde sözlü ve fiziksel uyarılara yanıt verilebilir.
Orta: Bu sedasyon seviyesinde kişi kendisini daha uyuşuk hisseder ve işlem sırasında uykuya dalabilir. Yapılan işlem hatırlanamayabilir. Uyandırılmak zor olabilir. Diş hekiminizin bu sedasyonu uygulanması için özel eğitime ihtiyaç vardır.
Derin: Bilinç tamamen kapalı değildir ama uyandırılmak daha zordur. Orta seviyede sedasyonda olduğu gibi, hasta sözlü ve fiziksel uyarılara yanıt verilemez. Yapılan işlem genellikle hatırlanamaz. Derin sedasyon uygulaması, daha da özel bir uzmanlık eğitimi gerektirir ve yapılabilmesi için kliniğin sıkı bir akreditasyondan geçmesi gerekir. Derin sedasyon, çoğu zaman sadece ağız ve çene cerrahisi uzmanları tarafından uygulanır.
Sedasyon Anestezi, Lokal Anestezi İle Birlikte Uygulanır
Sedasyon anestezi ile uyutulan kişi, her ne kadar derin uykuda olsa da söylenenleri anlayabiliyor, verilen komutları uygulayabiliyor. Uygulama sırasında kişinin ağrı duyması engellenmiyor fakat rahatlaması sağlanıyor. Bu da özellikle diş hekiminden korkan kişiler için kolaylık sağlayabiliyor. Diş tedavisinde kullanılan aletlerin sesini duymak istemeyen hatta mide bulantısı yaşayan kişiler sedasyon ile rahatlatılabiliyor. Durum hekim açısından da fayda sağlayabilir. Çünkü bu yöntem, kesici aletler ağzındayken kişinin korkuyla ani hareket etmesini ve kendisine zarar vermesini önlüyor. Örneğin; diş çekecekse önce kişiye lokal anestezi yapılıyor, ardından sedasyon uygulanıyor. Rahatlayan kişi, ağzını açık tutabiliyor, yutkunabiliyor, soluk alıp verebiliyor ve uyaranlara cevap verebiliyor. İşlem lokal anesteziye göre daha uzun sürüyor. Ancak kişi yapılan hiçbir işlemi hatırlamıyor.
Sedasyon Uygulamasında Merkeze Dikkat!
Sedasyon diş tedavilerinde genellikle cerrahide kullanılıyor. Sedasyonun riski çok düşüktür. Genel anestezi yapılamayan ya da sakınca olan kişilere sedasyon uygulanmıyor. Ayrıca kalp rahatsızlığı gibi belirli sağlık sorunu olanlara da önce tetkikler yapılması şartıyla uygulanabiliyor. Diş tedavisinde sedasyon nedeniyle sadece bir komplikasyon gelişebiliyor. Bu komplikasyon, kişi ya da hekimden kaynaklanan bir nedenden dolayı, anestezi aralığının iyi ayarlanamaması ve buna bağlı solunumun durması riskidir. Böyle bir durumda kişinin, ihtiyaç duyduğu medikal desteğin sağlanabileceği bir merkezde bulunması gerekiyor. Bu nedenle sedasyon işleminin uygulanacağı tedavi merkezinin donanımlı bir yer olması olası riskleri en aza indiriyor.
Sedasyon ile Genel Anestezi Farkları
Genel anestezi; operasyonların uygulanabilmesi için kişinin tamamen uyutulmasıdır. Yani kişinin tamamen bu süreçte bilinci kapalıdır. Bu sebeple solunumu da cihazlar yardımıyla sağlanır. Sedasyon ve genel anestezi farklarından bahsederken aslında bilinç seviyeleri arasındaki farktan bahsetmek gerekir. Genel anestezi altında bilinç tamamen kapalıdır ve hiçbir uyarıya yanıt verilmez. Sedasyonda bilinç kapalı değildir ve uyaranlara cevap verilebilir.
Çocuğunuzu Diş Doktoruna Götüremiyorsanız…
Çocukların diş tedavilerinde de sedasyon önemli bir yer tutuyor. Çünkü özellikle çocukları istemedikleri bir işleme zorlamak, hayatları boyunca devam edecek bir diş hekimi fobisine neden olabiliyor. Hamilelerde ise heyecandan ötürü erken doğum ya da düşük ihtimali olabildiğinden, riski azaltmak için bu yöntem uygulanabiliyor.
