Sporcu çocuklarla ilgili bilmeniz gerekenler
Hemen hemen her anne baba, çocuğunun spor yapmasını ve profesyonelleşmesini ister. Ancak önemli olan çocuğun profesyonel olarak spor yapmasından öte sevdiği sporu zevk alarak yapmasıdır. Çocukluk döneminde başlanan spor, sağlıklı bir büyüme ve zinde bir vücut açısından büyük önem taşır. Spor, bu faydalarının yanı sıra çocuğun disiplinli bir yaşam tarzına ve iyi bir çevreye sahip olmasına da yardımcı olur. Bu nedenle anne babalar, çocuklarının küçük yaştan itibaren spora başlamasını ister. Çocuğa uygun spor seçiminde en önemli nokta; ilgi duyduğu ve eğlendiği alanın seçilmesidir. Çünkü çoğu sporda temel hareketler birbirine çok benzer. Çocuklar keyif aldıkları sporu yaptıktan sonra zaman içerisinde istedikleri başka bir spor dalına da rahatça yönlenebilir. İşte çocuklar sporcularla ilgili merak edilen sorular ve cevapları…
Sporcu çocuklar da sağlık kontrolünden geçer mi?
Düzenli yapılan spor, büyük fayda sağlar. Ancak her egzersiz, kas-iskelet sisteminde bir stres oluşturabilir. Bu streslere karşı kalp, akciğer, damarlar ve kas-iskelet sistemi dayanma kapasitelerini artırır. Ancak stres uyum sağlama sürecinde sorun çıkmasına ya da normalde sorun yaratmayacak bir fizyolojik sorunun belirgin hale gelmesine de neden olabilir. Dolayısıyla düzenli spor yapan her sporcunun, yaşı ne olursa olsun mutlaka yılda bir doktor kontrolünden geçmesi gerekir. Bu kontroller başta kalp, akciğer, dolaşım sistemi olmak üzere, etkilenebilecek her sistemin, çocuklarda ise kemiklerin büyüme plaklarının, eklem kıkırdaklarının ve tendonların kemiğe yapıştığı yerlerin dikkatlice değerlendirilmesi önerilir.
Kronik hastalığı olan çocuklar spor yapabilir mi?
Çocuğunuzun kronik hastalığı veya akut bir hastalığı varsa, spora başlamadan önce mutlaka ilgili doktor tarafından gözden geçirilmesi gerekir. Çoğu anne baba haklı olarak çocuklarının kronik bir hastalıkları varsa, spor yapmalarını istemezler. Ama doktor kontrolünden geçtiyse spor yapmaması için bir sebep kalmaz. Yapılacak muayenede rutin bir şekilde kan tahlili, EKG, akciğer filmi, ekokardiyografi istemek yerine doktorun saptadığı muayene bulgularına göre tetkik yaptırmak çok daha doğru olur.
Tatil döneminde en çok hangi kazalarla karşılaşabilir?
Yarıyıl tatili kış aylarına denk geldiği için bazı aileler kar tatili planlar. Karlı ve buzlu zeminler, çocuk ve gençlerin eğlenceli vakit geçirebileceği yerlerdir. Bu gibi yerlerde kayak, snowboard, buz pateni ve kızak gibi aktiviteler yapılabilir ancak bu aktiviteler sırasında yaralanmalar sıklıkla görülebilir ve bunlar ciddi boyutlarda olabilir. En sık görülenler arasında; baş-boyun-yüz travmaları, ayak, diz burkulmaları, uzun kemik kırıkları, el bileği ve parmak yaralanmalarını sayabiliriz. Özellikle baş-boyun travmaları hayatı tehdit edici olabilir. Kar tatili dışında çocuklar bisiklet, kaykay ve pateni sıklıkla kullanabilir. Önlem alınmadığı takdirde, bu aktiviteler sırasında da aynı tür yaralanmalar görülebilir.
Sıvı kaybına karşı ne yapmalı?
Genç ve çocuk sporcular egzersize yeteri kadar sıvı almış bir şekilde başlamalıdır. Egzersiz sırasında kaybedilen sıvı miktarını minimuma indirerek, aşırı su kaybını önlemeliler. Çünkü aşırı su kaybı performansı etkiler, erken yorgunluğa, elektrolit dengesizliğine, dikkat dağınıklığına neden olur ve karar verme yetisini etkiler. Bundan dolayı egzersizden veya etkinlikten hemen sonra kaybedilen sıvı bir an önce geri alınmalıdır.
Çocuk sporcular için sıvı kaybına özel öneriler
- Gün içinde çocuğunuza susuzluğunuza hatırlatın.
- Aşırı su kaybını önlemek için çocuğunuza özel bir hidrasyon (sıvı alımı) planı uygulayın.
- Çocuğun egzersiz yapmadan önce mutlaka sıvı (su veya sporcu içeceği) tüketmesini, egzersiz sırasında da içmeye devam etmesini sağlayın.
- Egzersiz öncesinde ve sonrasında çocuğu tartarak ter kaybını takip edin. Kaybedilen sıvıyı tekrar geri almasını sağlayın.
Genç sporcular için sıvı kaybına özel öneriler
- İdrar renginizi kontrol edin; açık sarı renkliyse yeterli sıvı aldığınızı gösterir.
- Kişisel hidrasyon planınızı takip ederek egzersiz sırasında sıvı alın.
- Lisanslı bir spor diyetisyeniyle kişisel hidrasyon stratejinizi oluşturun.
